na logikę
-
Roztopić a rozpuścić15.02.201815.02.2018Jestem tłumaczem, ostatnio pracuję nad tekstami kulinarnymi i mam wątpliwości, co do użycia słów roztopić i rozpuścić. Czy są zamienne? Na logikę – rozpuścić coś w czymś (cukier w wodzie), a roztopić – coś na czymś (masło na patelni), zatem czy można rozpuścić ser w garnku lub zapiekać, aż ser się rozpuści, albo rozpuścić czekoladę na parze? Czy są jakieś zasady używania tych dwóch słów? Informacje z Internetu są niejednoznaczne i dość niejasne.
Pozdrawiam
Jacek Popławski
-
wzajemne związki7.05.20137.05.2013Panie profesorze,
czy zwrot wzajemne związki to tautologia? -
alergik9.12.20069.12.2006Jak poprawnie należy akcentować w przypadkach zależnych (oczywiście poza celownikiem) i w liczbie mnogiej słowo alergik? Czy zaliczyć je pod względem akcentowania do takiej grupy, co np. prawnik i ratownik, czy do takiej, jak np. matematyk i fizyk?
-
analizować, ale syntetyzować19.09.201319.09.2013Dzień dobry,
dlaczego standardowym czasownikiem od rzeczownika synteza jest syntetyzować? Na logikę (której wszak nie oczekuję od języka) powinno być chyba syntezować, które to słowo istnieje, lecz jest oznaczone jako „dawne”. Moja logika podparta jest takimi schematami, jak redukcja – redukować, analiza – analizować lub miłość –miłować. Skąd więc -ty- w syntetyzowaniu?
Pozdrawiam,
Jarek Hirny -
autograf8.05.20028.05.2002Dlaczego aktora prosimy o autograf, a nie o autogram? Przecież mamy: barometr – barogram (wydruk pomiaru), termometr – termogram, stenograf – stenogram. Na zachodzie aktorzy rozdaja autogramy!
-
Boyé Lafayette De Mente: odmiana i wymowa; Jensen jako [ʤensen]25.05.201825.05.2018Szanowni Państwo,
pisarz Boyé Lafayette De Mente jest Amerykaninem, zatem zgodnie z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/wymowa-obcych-nazwisk;2130.html jego imię i nazwisko powinniśmy wymawiać po amerykańsku — czyli właściwie jak? A co za tym idzie — jak je odmieniać?
I jeszcze to samo pytanie odnośnie do amerykańskiego matematyka Ronalda Björna Jensena (wymowa drugiego imienia i nazwiska).
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Brawo ja!23.12.201523.12.2015Hasło jednej z serii reklam brzmi Brawo ja. Mam co do tej formy wątpliwości. Wydaje mi się, że poprawnymi formami są konstrukcje
brawo + celownik
lub
brawo + dla + dopełniacz, np.
brawo mnie, brawo jemu, brawo dla mnie, brawo dla niego. Analogicznie do reklamy tworzone są sformułowania nie tylko z zaimkami, ale z rzeczownikami, np. brawo logika. Wg mnie poprawne formy brzmią: brawo logice lub brawo dla twojej logiki.
-
Burakowy czy buraczany?21.03.201921.03.2019Witam, moje pytanie dotyczy soku buraczanego. Która forma jest poprawna: sok buraczany czy burakowy? Zastanawia mnie to, ponieważ np. w przypadku soku jabłkowego czy pomarańczowego nigdy nie spotkałam się z formą sok jabłczany lub pomarańczany. Na logikę bardziej pasuje mi odmiana sok burakowy, jednak nie mam pewności co do jej poprawności i stąd to pytanie.
-
chleb i pieniądze16.02.201316.02.2013Witam,
mam pytanie odnośnie słowa pieniądze. Pieniądz jest w języku polskim niepoliczalny. Dlaczego więc mówimy np. „Gdzie są moje pieniądze?”, używając przy nim liczby mnogiej? W języku angielskim mówi się „Where is my money?”, używając zgodnie z logiką jest, a nie są do rzeczowników niepoliczalnych. Czy istnieje uzasadnienie takiego stanu rzeczy?
I moje drugie pytanie: odnośnie chleba. Czy w języku polskim chleb jest policzalny? -
Dodatkowe funkcje partykuły nie
10.01.202110.01.2021Czasami można usłyszeć zdania względne z przeczeniem:
Spytam ją, czy NIE chciałaby pójść ze mną do teatru.
Od strony logicznej jest ono dziwne, bo raczej nie zakładamy od razu odpowiedzi negatywnej. Moim zdaniem lepiej powiedzieć:
Spytam ją, czy chciałaby ze mną pójść do teatru.
Co innego gdy nasza intencja jest przeciwna, np.:
Sprawdzę, czy w szafce NIE ma karaluchów. - a nie "...czy są karaluchy", bo raczej nikt nie chciałby ich mieć.
Czy takie zdania rządzą się taką regułą?
